ویکی‌خبر:حساب زاپاس

فرض در ویکی‌خبر بر این است که کاربرانی که ثبت‌نام کرده‌اند تنها با یک حساب کاربری ویرایش می‌کنند. هدف این سیاست جلوگیری از استفاده خرابکاری یا گمراهی‌آفرین از بیش از یک حساب کاربری، و توضیح مواردی است که کاربرها می‌توانند به صورت قانونی از یک حساب کاربری دوم (جایگزین) استفاده کنند. حساب‌های کاربری که در مغایرت با این قانون استفاده شوند حساب زاپاس خوانده می‌شوند.

حساب‌های جایگزین را نباید برای فرار از بررسی‌ها، فریفتن یا گمراه کردن دیگر ویرایشگران، مشارکت در بحث‌های پروژه (نظیر بحث در مورد قوانین یا میانجیگری) انجام ویرایش اخلالگرانه با یک حساب و ویرایش خوب با حساب دیگر، منحرف کردن اجماع، تشدید اختلافات، یا دور زدن محرومیت‌ها یا قوانین استفاده کرد. این موارد در مورد کاربرانی که می‌خواهند دیگر با یک حساب ویرایش نکنند و ویرایش را با حسابی تازه شروع کنند نیز مصداق دارند.

  • از حساب زاپاس استفاده نکنید.
  • از دیگران برای شرکت در یک بحث با هدف تغییر نتیجه به سمت دلخواه خودتان، دعوت نکنید (همزادبازی نکنید).
  • دعوت دیگران برای انجام چنین کاری را قبول نکنید.

سوء استفاده از یک حساب کاربری دوم به منزله نقض جدی اعتماد کاربران است و می‌تواند منجر به قطع دسترسی یا طرد شدن کاربر گردد، و/یا باعث شود که اطلاعات شخصی مربوط به کاربر نظیر نشانی‌های آی‌پی استفاده شده توسط وی، حساب‌های کاربری وی در پروژه‌های خواهر، و حتی فعالیت‌هایی که در دنیای بیرون ویکی انجام می‌دهد در ویکی به صورت عمومی مورد بحث قرار بگیرد و ثبت گردد. سوء استفاده از چند حساب کاربری می‌تواند باعث شود وقتی همکاران یا دوستان شما نام حقیقی یا نام مستعار شما را در اینترنت جستجو می‌کنند به دید دیگری به شما نگاه کنند.

به کاربرهایی که از بیش از یک حساب استفاده می‌کنند توصیه می‌شود که در صفحهٔ کاربری این حساب‌ها پیوندی به یکدیگر بگذارند (توضیحات زیر را ببینید). آن‌ها هم‌چنین می‌توانند صفحهٔ کاربری و صفحهٔ بحث حساب دوم را به حساب اصلی تغییر مسیر دهند. بدون داشتن یک دلیلی خیلی خوب، هرگز از حساب دومی که مالکیتش را اعلام نکرده‌اید استفاده نکنید. در مواقع لازم، با احتیاط فراوان از حساب دوم استفاده کنید. توجه داشته باشید که اگر سوء استفاده‌ای بکنید و در این باره اقدامی بشود، سیاست محرمانگی ویکی‌خبر دیگر ویکی‌نویسان را در چارچوب مبارزه با این سوء استفاده نسبت به محرمانه نگاه داشتن اطلاعات شخصی شما ملزم نخواهد کرد. امکان دارد که دسترسی تمام حساب‌های شما قطع بشود و به صورت علنی به هم پیوند شوند.

استفاده نادرست از حساب‌های جایگزین ویرایش

ویرایشگران نباید حساب‌های جایگزین را برای گمراه‌کردن، منحرف کردن، مختل کردن یا از بین بردن اجماع استفاده کنند. این موارد از جمله مصداق‌های استفاده نادرست از حساب‌های جایگزین (ولی نه تمامی مصادیق آن) هستند:

  • ایجاد توهم در پشتیبانی از یک دیدگاه: نباید از چندین حساب کاربری برای القا کردن این که یک دیدگاه حامیان بیشتری دارد استفاده کرد.
  • ویرایش در فضای نام پروژه: حساب‌های جایگزینی که مالک اصلی آن‌ها اعلام نشده باشد نباید برای ویرایش سیاست‌ها، رهنمودها یا صفحه‌های بحث آن‌ها و یا رای‌گیری‌های (نظیر رای‌گیری برای حذف، رای‌گیری برای مدیر شدن و نظایر آن) استفاده شوند.
  • دور زدن محرومیت‌ها یا قوانین: سیاست‌ها برای افراد اعمال می‌شوند نه برای حساب‌های کاربری. سیاستی نظیر قانون سه برگردان برای شمارش واگردانی‌های انجام شده توسط یک نفر استفاده می‌شود، نه شمارش واگرانی‌های یک حساب کاربری. استفاده از یک حساب کاربری جایگزین برای دور زدن سیاست‌ها باعث می‌شود که تمام محدودیت‌های اعمال شده بر حساب اصلی، برای حساب جایگزین هم اعمال شوند و در صورتی که قطع دسترسی یا محرومیت از ویرایش در ویکی‌خبر توسط حساب جایگزین نقض شود، طول مدت زمان محرومیت یا قطع دسترسی از نو حساب خواهد شد.
  • ویرایش در یک صفحه با حساب‌های مختلف: ویرایشگران نمی‌توانند از بیش از یک حساب کاربری برای مشارکت در یک صفحه مشابه و یا بحث استفاده کنند به صورتی که چنین به نظر برسد که این حساب‌ها متعلق به افراد متفاوت می‌باشند. مشارکت در صفحه یکسان توسط حساب‌های کاربری که بطور مشروع به یکدیگر متصل شده‌اند بلامانع می‌باشد (نظیر ویرایش کردن یک صفحه توسط حساب اصلی‌تان پس از این که توسط حساب متعلق به ربات‌تان مورد ویرایش قرار گرفته باشد).
  • فرار از تعقیب: استفاده از چند حساب کاربری که رابطهٔ آن‌ها اعلام نشده باشد به منظور تقسیم کردن تاریخچه ویرایشی بین آن‌ها، باعث می‌شود که دیگر کاربران نتوانند الگوی ویرایش کردن شما را درک کنند. اگر چه این کار در برخی موارد خاص مجاز است (قسمت استفاده‌های مشروع را در پایین همین صفحه ببینید) اما استفاده از حساب‌های جایگزین برای گمراه کردن دیگر کاربرانی که با دلایل مشروعی مایل به بررسی مشارکت‌های شما هستند، نقض قانون حساب زاپاس محسوب می‌شود.
  • ویرایش به روش «حساب خوب - حساب بد» : یک حساب کاربری تمیز نگه‌داشته شود در حالیکه حساب دیگر برای امور اخلال‌گرایانه مورد استفاده واقع شود. (بدان معنا که از یک حساب کاربری برای ویرایش سازنده و از حسابی دیگر برای ویرایش اخلال‌گرایانه استفاده‌شود.)
  • حساب‌های گروهی: از آن جا که یک حساب کاربری نمایانگر ویرایش‌های یک نفر است، استفاده از حساب‌های گروهی ممنوع است و باعث بسته شدن آن حساب می‌شود. اگر شما از طرف یک سازمان ویرایش می‌کنید سیاست نام کاربری را ببینید. موارد استثنای این قانون (نظیر حساب‌های رباتی که توسط بیش از یک کاربر اداره می‌شوند) نیز در سیاست نام کاربری شرح داده می‌شوند.
  • جلب اعتماد کاربران با فریب آن‌ها شما نمی‌توانید برای کسب هیچ موقعیتی مبتنی بر اعتماد کاربران تلاش کنید مگر آن که قبلاً اعلام کرده باشید که قبلاً از چه حساب‌های دیگری برای ویرایش استفاده می‌کرده‌اید. مدیر شدن در ویکی‌خبر نشان‌دهنده اعتماد جامعه ویکی‌خبر به یک شخص است، نه یک حساب کاربری؛ از این رو، زمانی که برای مدیر شدن نامزد می‌شوید، انتظار می‌رود که حساب‌های قبلی که داشته‌اید را آشکارا اعلام کنید . مدیرانی که از افشای حساب‌های کاربری قبلی خودداری کنند، خود را در معرض از دست دادن اختیارات مدیریت قرار می‌دهند، به ویژه در صورتی که افشای حساب‌های قبلی ممکن بود باعث تغییر نتیجه رای‌گیری برای مدیر شدن آن‌ها شود.
  • داشتن بیش از یک حساب با دسترسی مدیریتی: کاربرها مجاز نیستند بیش از یک حساب با اختیارات مدیریت داشته باشند (به استثنای حساب‌های ربات دارای اختیارات مدیریتی). اگر یک مدیر مدتی ویکی‌خبر را رها کند و بعداً باز گردد و با حساب کاربری جدیدی برای مدیر شدن نامزد شود، باید دسترسی مدیریتی حساب قبلی را واگذار کند. کارکنان بنیاد ویکی‌مدیا مجاز هستند بیش از یک حساب مدیریتی داشته باشند، اما آن‌ها نیز باید هویت خود را اعلام کنند.
  • ادای یک ناظر بی‌طرف را در آوردن: به معنی استفاده از یک حساب برای اظهار نظر در مورد حساب دیگری که توسط همان شخص اداره می‌شود.
  • رای دادن بیش از یک بار در یک رای‌گیری.
  • سوء استفاده از امکانات گشت‌زنی مقاله‌های تازه با ایجاد مقاله توسط یک حساب و گشت زدن آن توسط حساب دوم.
  • حساب ستون پنجم: به این صورت که با حساب زاپاس، به شکلی توهین‌آمیز از موضعی که با آن مخالف هستید طرفداری کنید تا دیدگاه عموم را نسبت به آن موضع منفی کنید.
  • سوء استفاده از حق شروع مجدد: ایجاد مکرر حساب‌های جدید یکی از راه‌هایی است که کاربرها برای فرار از تعقیب استفاده می‌کنند، و مصداقی از نقض قانون حساب زاپاس تلقی می‌شود..
  • ویرایش پس از خروج از سامانه برای گمراه کردن دیگران: ویرایش با آی‌پی‌های مختلف، زمانی که با هدف گمراه کردن دیگران یا نقض قوانین صورت بگیرد، نظیر ویرایش با حساب‌های کاربری مختلف تلقی می‌شود. اگر کاربری به اشتباه از سامانه خارج شده باشد، ممکن است لازم باشد با یک مدیر یا یک کاربر دارای دسترسی پنهانگری تماس بگیرد تا جلوی سوء تفاهم‌های بعدی را بگیرد.

استفاده‌های مشروع از حساب‌های جایگزین ویرایش

حساب‌های جایگزین می‌توانند به صورت مشروع در مواردی استفاده شوند. برای مثال، مشارکت‌کنندگان برجسته (با سابقه) که از نام واقعی خود در مشارکت‌ها استفاده می‌کنند ممکن است متمایل باشند تا از اسامی مستعار در ویرایش‌هایی استفاده کنند که دوست ندارند اسم واقعی آنها در آن ویراش‌ها آورده شود. و یا کاربران برجسته (با سابقه) ممکن است حساب کاربری جدیدی بسازند تا ببینند اجتماع ویکی‌نویسان چگونه با یک کاربر تازه‌کار برخورد می‌کند.

موارد زیر جزو مصادیق استفاده مجاز از حساب‌های جایگزین هستند:

  • امنیت نظیر زمانی که مجبور به ورود به سامانه در شرایطی هستید که ممکن است گذرواژه شما به سرقت برود
  • محرمانگی نظیر زمانی که می‌خواهید در مورد چیزی ویرایش کنید که از دید فرهنگ، خانواده یا جامعه شما ناپسند دانسته می‌شود و مایل نیستید هویت شما در این ویرایش معلوم باشد
  • نگهداری که در این حالت حساب دوم فقط برای امور نگهداری استفاده می‌شود و باید به وضوح به حساب اصلی پیوند داشته باشد
  • ربات‌ها که باید به وضوح به حساب صاحب ربات پیوند داشته باشند
  • حساب‌های مشابه حساب همزاد حساب دومی می‌باشد که شبیه به نام حساب اصلی می‌باشد و برای جلوگیری از جعل هویت استفاده می‌شود. این حساب‌ها برای ویرایش نباید استفاده شوند. این حساب‌ها باید در صفحه کاربریشان توضیح داده شود و به حساب اصلی تغییر مسیر داده شود.
  • حساب جایگزین اگر حساب کاربری و یا کلمه عبور خود را گم کرده‌اید و یا می‌ترسید شخص دیگری حساب کاربری شما را بدست‌آورده و یا حدس زده‌باشد، شما ممکن است بخواهید حساب کاربری جدیدی با کلمه عبور جدید بسازید. در این حالت شما باید یک متنی نوشته و در هر دو صفحه کاربری قرار دهید بدین مضمون که این دو حساب کاربری جایگرین یکدیگر می‌باشند و می‌توانید از مدیری بخواهید تا حساب قدیمی شما را ببندد.
  • شروع مجدد با یک نام جدید - هر کاربر حق دارد در هر زمان تصمیم بگیرد که دیگر با حساب کاربری قبلی خود ویرایش نکند و آن را بازنشسته کند و از آن پس با حساب کاربری جدیدی مشارکتش در ویکی‌خبر را از نو آغاز کند. در این حالت کاربر باید بازنشسته شدن حساب قبلی را در صفحهٔ کاربری آن اعلام کند. هم‌چنین استفاده از این روش برای دور زدن محرومیت‌های اعمال شده بر حساب قدیمی مجاز نیست. در ویکی‌خبری انگلیسی به شدت توصیه شده که در این حالت کاربر باید به کمیته حکمیت به طور محرمانه اعلام کند که حساب جدید و قبلی وی کدام هستند.

همزادبازی و داشتن آلت دست ویرایش

میان‌بُرها:
وخ:همزاد
وخ:آلت دست

در ویکی‌خبر، به کاربر(ان) جدیدی و تازه‌کاری که در جهت دفاع از کاربری قدیمی‌تر به ویکی دعوت می‌شوند تا از منافع و عقاید کاربر دعوت‌کننده در مناقشات دفاع کنند، همزاد گویند. به‌بیانی دقیقتر، همزاد یعنی بکارگیری کاربر(ان)ی جدید و تازه‌کار برای تحت تاثیر قرار دادن فرآیند اجماع.
بکارگیری کاربر(ان) جدید یا تازه‌کار در جهت دفاع از دیدگاه و منافع کاربر قدیمیتر، معمولا از میان دوستان، فامیل یا آشنایان صورت می‌گیرد. کاربر(ان)ی را همزاد گویند که همیشه دیدگاه‌ها و خط‌مشی ویرایشی کاربر اصلی را دنبال کند. هیچگاه یک همزاد یا کاربر را به عنوان آلت‌دست به خدمت نگیرید. در ویکی‌خبر با فرض حسن نیت، استفاده از کاربران تازه‌کار برای رسیدن به هدف، ممنوع است. دقت داشته‌باشید که استفاده از اصطلاح همزاد برای هر کاربری، احتمالا باعث رنجش آن کاربر شده و می‌تواند نقض نزاکت تلقی شود. به همین دليل باید در استفاده از این عبارت دقت کافی به خرج داده‌شود.

به اشتراک‌گذاشتن آی‌پی یکسان ویرایش

اگر ویرایشگران بایکدیگر زندگی می‌کنند و یا در یک مکان کار می‌کنند و از یک رایانه و یا اتصال به اینترنت یکسان بهره می‌برند، و یا از یک رایانه عمومی یا شبکه مشترک استفاده می‌کنند، حساب‌های آنها ممکن است که توسط بازرسی کاربر مرتبط شناخته شوند. برای جلوگیری از متهم‌شدن به استفاده از حساب زاپاس، کاربران بایستی ارتباط حساب‌ها را در صفحه کاربریشان به روشنی بیان کنند.

کاربرانی که به نزدیکی با یکدیگر مرتبط باشند ممکن است که در بسیاری از موارد مرتبط به ویکی‌خبر یک کاربر در نظر گرفته شوند اگر ویرایش‌های همسو و با یک هدف داشته باشند. زمانیکه که یک مقاله یکسان ویرایش می‌شود، مشارکت همزمان در یک بحث در جریان است، و یا یکدیگر در هرگونه بحثی حمایت می‌کنند، حساب‌هایی که به طور نزدیک با یکدیگر مرتبطند بایستی ارتباط خود آشکارا بیان کنند و سیاست‌های مرتبط مانند جنگ ویرایشی را مدنظر قرار دهند درست مانند اینکه یک حساب می‌باشند. اگر مایل نیستند که ارتباط را فاش کنند، باید از ویرایش در زمینه‌های یکسان، خصوصاً موارد مجادله برانگیز خودداری کنند.

برچسب‌زدن حسابهای جایگزین مشروع ویرایش

مشارکت‌کنندگانی که حساب کاربری جایگزین مشروع دارند می‌توانند حسابهای جایگزین (ثانویه) را برچسب بزنند. برای حسابهای جایگزین از {{حساب زاپاس}} و برای حساب اصلی از {{دارای حساب زاپاس}} استفاده می‌شود.

کشف و شیوهٔ برخورد با حسابهای مشکوک به زاپاسی ویرایش

مشخصات و نشانگان حسابهای زاپاس ویرایش

عجیب نیست که حسابهای زاپاس در مقایسه با تازه‌کاران آشنایی بسیار ژرفتری با ویکی‌خبر و شیوهٔ ویرایش صفحه‌ها نشان می‌دهند. احتمال نوشتن خلاصهٔ ویرایش و درگیرشدن در جنگهای ویرایشی یا نامزدحذف‌کردن مقاله‌ها توسط آنها در همان چند ویرایش نخستین بسیار زیادتر است. همچنین وقتی به تاریخچهٔ مشارکتهای آنها رجوع شود معمولاً مشاهده می‌شود که مشارکتهایشان خیلی تک‌بعدی است.

هنگام پیش‌آمدن پرسش ویرایش

در بعضی موارد ممکن است که کاملاً مشخص نباشد که آیا حسابی یک حساب زاپاس است یا خیر. زیرا که معمولاً هدف از ایجاد این گونه حسابها ردگُم‌کُنی‌است. ممکن است بتوان شباهتهایی در علایق و سبک ویرایشها کشف کرد. ولی ممکن است همگان به اندازهٔ کافی با کاربر آشنایی نداشته و قادر به تشخیص این موضوع و فهم این سرنخها نباشند.

اگر به نظر بیاید که از حسابهای زاپاس دارد در جنگهای ویرایشی یا برای خراب‌کردن نتایج یک رأی‌گیری یا نظرخواهی استفاده می‌شود می‌توان دست در دامن قانون ۱۰۰ ویرایش آویخت. این قانون می‌گوید که اگر حسابی تا آن زمان مجموع ۱۰۰ ویرایش در چندین مقالهٔ گونه‌گون داشته‌است یا به طور کلی در ویکی‌خبر فعال بوده‌است به احتمال زیاد زاپاس نیست. اگر تعداد به‌طورغیرعادی زیادی حساب با تعداد خیلی کمی ویرایش درگیر موضوع‌اند ممکن است بخواهید آی‌پی یا زمان ویرایشها را وارسی کنید تا اطمینان حاصل کنید که زاپاس نیستند. اما توجه داشته باشید که صرف داشتن تعداد کمی ویرایش به معنای زاپاس بودن حساب کاربری نیست و اصولاً مدرک محسوب نمی‌شود. اگر کاربر جدیدی را بیخود متهم به زاپاس‌بودن کنید احتمالاً این را توهین تلقی کرده و تصویر منفی‌ای از ویکی‌خبر در ذهنش نقش می‌بندد.

توجه داشته باشید که چندین کاربر ممکن است به طور همزمان و دلیلی یکسان به مشارکت در ویکی‌خبر کشانده شوند، خصوصاً به سوی موضوعات بحث برانگیز و مقاله‌های نامزد حذف.